“Zabit Katipleri” terimi Türk Ceza Kanunu’nda geçen bir terimdir ve mahkemelerdeki davaların takibini yapmakla görevli olan organları ifade eder.
Adalet Bakanlığı personel alım ilanlarına baktığımız zaman aldığı personelin büyük çoğunluğunu Zabıt Katibi kadrosu için aldığı görülmektedir. Adalet Bakanlığı aldığı Zabıt Katiplerinin hepsini taşrada yani bakanlık dışında görevlendirir . Adalet Bakanlığının taşra olarak tabir ettiği yerler Adliyeler ve Cezaevleridir.. Çünkü Bakanlık merkez kadrosunda zabıt katibi kadrosu bulunmamaktadır. Çalışanlar var ise de bunlar geçici olarak görevlendirilen zabıt katipleridir.
Peki yaklaşık olarak Adalet Bakanlığı personelinin büyük çoğunluğunu oluşturan bu Zabıt katipleri ne iş yapmaktadırlar, işlerinin artıları ve eksileri nelerdir?
Zabıt Katipleri adliyelerde ve cezaevlerinde görev yaparlar, adliye içerisinde istisnalar haricinde Mahkemelerde, Savcılık Kalemlerinde ve İcra Müdürlüklerinde çalıştırılırlar.
Zabıt katipleri alınırken en çok dikkat edilen husus klavye hızlarıdır. Çünkü Zabıt katipleri şimdiki zamanda Yazıcı olarak da adlandırılan kişilerin işi çoğu kurumda olduğu gibi yazı yazmaktadır. Fakat duruşma zamanları ve ifade zamanlarında yazılacak yazı Hakim veya Cumhuriyet Savcıları tarafından yazdırıldığı için hızlı yazı yazmaları gerekmektedir. Düşünsenize duruşma sırasında ifadeler zabıtlara geçirilirken çok yavaş yazıldığını, ne o duruşma biter ne o dava görülür.
Zabıt Katipleri eğer Mahkemelerde görevlendirilmiş iseler şu işleri yaparlar;
Yeni başlayan katipler yazı hızları daha hızlanıncaya dek kalemde dururlar ve kalemde görev alırlar, genel itibari ile başka birimlerle olan yazışmalara, yeni gelen dava dosyalarını kaydetmeye, tebligatları yazmaya, bunların irsaliyelerini düzenlemeye vb. işlere bakarlar, Eğer duruşmaya çıkacak kadar hızlı yazı yazıyorlar ise de çoğumuzun televizyonlarda gördüğü gibi Hakim tarafından söylenenleri tutanağa yazmakla görevlidirler.
Yargılamalarda olay yeri veya dava konusu durumu değerlendirmek için keşif yapılması gerekiyor ise Hakimle birlikte olay yerine giderek keşif yapar ve burada tutanak tutarlar.
Savcılık kaleminde görevli iseler;
Burada görevli zabıt katipleride aynı mahkemede olduğu gibi, başka birimlerle olan yazışmaları yazmaya, gelen dosyaları bilgisayara kaydetmeye, tebligat çıkarmaya, vs. işlere bakar, özellikle hızlı yazan katipler Savcıların hazırlık soruşturmasında tarafların ifadesi alınırken aynı duruşmadaki gibi savcıların aldığı ifadeleri tutanaklara geçirir.
Ayrıca savcılıkta görevli zabıt katipleri Savcı ile birlikte Otopsi işlemi yapmak için otopsilere de katılırlar.
İcra Müdürlüğünde görevli Zabıt Katipleri ne iş yapar;
Burada görevli zabıt katipleri Mahkeme ve savcılıkta görevli zabıt katiplerinden farklı olarak, icra müdürlüğünde yargılama veya soruşturma olmadığı için duruşmaya veya ifadeye çıkmazlar, o kadar hızlı yazı yazmaları da gerekmez. İcra Müdürlüklerinde görev yapan zabıt katipleri artı olarak haciz işlemi yapmak için hacizlere giderler.
Eğer Zabıt Katipleri Cezaevlerinde görev yapıyor iseler;
Burada bulunan personel ile ilgili ve kurum ile ilgili yazışmalar, mahkumlar ile ilgili yazışmalara bakarlar, duruşma işi, ifade işi veya haciz işleri olmadığı için bu işlere bakmazlar.