Kurumlar Vergisi Kanununa Göre Verginin Mükellefleri

Cevap 1. Sermaye Şirketleri: TTK hükümlerine göre kurulmuş olan anonim, limited ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketler ile benzer nitelikteki yabancı kurumlardır. SPK’nın  düzenleme ve denetimine tâbi fonlar  ile bu fonlara benzer yabancı fonlar Cevap 1. Sermaye Şirketleri: TTK hükümlerine göre kurulmuş olan anonim, limited ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketler ile benzer nitelikteki yabancı kurumlardır. SPK’nın  düzenleme ve denetimine tâbi fonlar  ile bu fonlara benzer yabancı fonlar da  sermaye şirketi sayılmış ve mükellef olarak nitelendirilmişlerdir.

Kooperatifler: Kooperatifler Kanununa veya özel kanunlarına göre kurulan kooperatifler ile benzer nitelikteki yabancı kooperatifler mükellef olarak kabul edilmiştir. Kanun uyarınca; tüketim (istihlak), üretim (istihsal), yapı, satış ve kredi kooperatifleri ile aynı niteliğe sahip yabancı kooperatifler kurumlar vergisi mükellefidir. Ancak; okul kooperatifleri benzeri dernek ve adi şirket niteliğindeki kooperatifler kurumlar vergisi açısından mükellef olarak kabul edilmemektedir.

İktisadi Kamu Kuruluşları: Devlete, il özel idarelerine, belediyelere, diğer kamu idarelerine ve kuruluşlarına ait veya bağlı olup, faaliyetleri devamlı bulunan ve birinci ve ikinci fıkralar (sermaye şirketleri ve kopereatifler)- dışında kalan ticarî, sınaî ve ziraî işletmeler iktisadî kamu kuruluşu olarak nitelendirilmiş ve kurumlar vergisi mükellefi sayılmışlardır.

Ayrıca;  Yabancı devletlere, yabancı kamu idare ve kuruluşlarına ait veya bağlı olup, bu maddenin birinci ve ikinci fıkraları dışında kalan ticarî, sınaî ve ziraî işletmeler, iktisadî kamu kuruluşu gibi değerlendirilerek bu tip kuruluşlarda kurumlar vergisi mükellefi sayılmışlardır. Kar amacı gütmemeleri ve bağımsız muhasebelerinin olmaması mükellef olmalarına engel değildir.

Dernek ve Vakıflara Ait İktisadi İşletmeler: Dernek veya vakıflara  bağlı olup faaliyetleri devamlı bulunan ve bu maddenin birinci ve ikinci fıkraları dışında kalan ticarî, sınaî ve ziraî işletmeler ile benzer nitelikteki yabancı işletmeler, dernek veya vakıfların iktisadî işletmeleri olarak nitelendirilmiş ve kurumlar vergisi mükellefi sayılmışlardır. Ayrıca “sendikalar dernek; cemaatler ise vakıf” statüsünde sayılmaktadır. Bu işletmelerin kar amacı gütmemeleri de mükellefiyetleri etkilemeyecek ve mükellef olarak vergiye tabi tutulacaklardır.

İş Ortaklıkları: Yukarıdaki  fıkralarda yazılı kurumların kendi aralarında veya şahıs ortaklıkları ya da gerçek kişilerle, belli bir işin birlikte yapılmasını ortaklaşa yüklenmek ve kazancını paylaşmak amacıyla kurdukları ortaklıklardan bu şekilde mükellefiyet tesis edilmesini talep edenler iş ortaklığı olarak kabul edilmiş ve kurumlar vergisi mükellefi sayılmışlardır. Bunların tüzel kişiliklerinin olmaması mükellefiyetlerini etkilemez yani adi ortaklık olarak kurulmuş olsalar bile eğer kurumlar vergisi mükellefi olmalarını talep etmişlerse kurumlar vergisi mükellefi olarak vergilendirilirler. Diğer ortak veya ortaklar gelir vergisi mükellefi olsalar bile, iş ortaklığı kazancı kurumlar vergisi kanunu hükümlerine göre vergilendirilir