Ali Galip Olayı

Ali Galip Olayı, Sadrazam Damat Ferit Paşa hükûmetinin, Elazığ Valisi Ali Galip Bey’in önderliğinde Sivas Kongresinin yapılmasını engellemeye ve Mustafa Kemal Paşa’yı ortadan kaldırmaya, Heyet-i Temsiliye ve Milli Mücadeleyi durdurmaya çalıştığı girişim.

Bu olaya Elazığ Valisi Ali Galip Bey’in yanı sıra Malatya Mutasarrıfı Halil Bey, İngiliz istihbarat Binbaşısı[3] Covbertin Noel ve Kürt Teali Cemiyeti’nin kurucularından olan Kürt aşiret reislerinin oğulları da katılmıştır.

Ali Galip Olayının Sebepleri

Damat Ferit Paşa’nın İngiltere Hükümeti ile kendi kurduğu hükümet arasındaki ilişkilerin iyi olmasını umarak saltanatını devam ettirebileceği düşüncesi ve bunun üzerine Mustafa Kemal Paşa’nın 22 Haziran 1919’da imzaladığı Amasya Tamimi gösterilmektedir. Damat Ferit Hükümeti, İngiltere desteği alarak milli direnişi ortadan kaldırmak adına Hilafet Ordusunu oluşturdu ve Kuvayı Milliye adı altında direnen herkesin öldürülmesinin farz olduğu fetvaları yayınlattı. Mustafa Kemal Paşa da Amasya Tamiminde İstanbul Hükümetinin İtilaf Devletleri baskısı altında olduğunu ve milletin kendi kendini kurtaracağını belirtiyordu.

Sızdırılan Amasya Tamiminden sonra Damat Ferit Hükümeti, 9. Ordu Müfettişi olan Mustafa Kemal Paşa’nın görevini bırakmasını ve İstanbul’a dönmesini istedi. Buna rağmen Mustafa Kemal, bu isteğe kulak asmadı ve sızdırılan Tamimde bir sonraki kongrenin de Sivas’ta olacağıydı. 22 Haziran 1919’da Kazım Karabekir’in de onayını alarak Amasya Genelgesi’ni Anadolu’da bulunan tüm valilere ve askeri birliklere gönderdi. Bu genelge ile İstanbul Hükümeti arasındaki gerginlik en üst düzeye ulaşınca Mustafa Kemal Paşa görevini bırakıp istifa ettiğini açıkladı.