. HUKUK DEVLETİ
Vatandaşların hukuki güvenlik içinde bulundukları, devletin eylem ve işlemlerinin hukuk kurallarına bağlı olduğu bir sistemi anlatır.
Hukuk Devletinin Gerekleri
Yürütme İşlemlerinin Yargısal Denetimi: Anayasamıza gö . HUKUK DEVLETİ
Vatandaşların hukuki güvenlik içinde bulundukları, devletin eylem ve işlemlerinin hukuk kurallarına bağlı olduğu bir sistemi anlatır.
Hukuk Devletinin Gerekleri
Yürütme İşlemlerinin Yargısal Denetimi: Anayasamıza göre, idarenin her türlü işlem ve eylemine karşı yargı yolu açıktır. Ancak bunun bazı istisnalarını yine Anayasa koymuştur. Yüksek Askeri Şura kararları, Hâkimler ve Savcılar Yüksek Üst Kurulu kararlarına karşı idari yargıya başvurulamaz.
Yasama İşlemlerinin Yargısal Denetimi: Kanunlar, Anayasa’ya aykırı olamaz. Anayasa yargısının başlıca görevi kanunların, Anayasaya uygunluğunu denetlemektir.
Yargı Bağımsızlığı: Yargının, yasama ve özellikle yürütme organından bağımsızlığını anlatır.
Kanuni Hâkim Güvencesi: Hiç kimse kanunen tâbi olduğu mahkemeden başka bir merci önüne çıkarılamaz. Bir kimseyi kanunen tâbi olduğu mahkemeden başka bir merci önüne çıkarma sonucunu doğuran yargı yetkisine sahip olağanüstü merciler kurulamaz.
Ceza Sorumluluğu İlkesi: Kimse, işlendiği zaman yürürlükte bulunan kanunun suç saymadığı bir fiilden dolayı cezalandırılmaz; kimseye suçu işlediği zaman kanunda o suç için konulmuş olan cezadan daha ağır bir ceza verilemez. Hiç kimse kendisini ve kanunda gösterilen yakınlarını suçlayan bir beyanda bulunmaya veya bu yolda delil göstermeye zorlanamaz.
Hukuk Genel İlkelerine Bağlılık: Tüm uygar ülkelerin benimseyip uyduğu evrensel hukuk ilkeleridir.
Not: Polis Devleti; hukuk devletinin karşıtıdır. Yeniçağ’da Avrupa’da ortaya çıkan polis Devleti kavramı, yönetenlerin hukuka uymak zorunda olmadığı, yöneticilerin işlemlerinin hukuka aykırı olduğunun iddia edilemediği, keyfi bir yönetimin egemen olduğu devlet anlayışıdır.